MOBI-US to projekt finansowany przez EIT RawMaterials. Celem projektu jest utworzenie pilotażowej sieci mobilności pomiędzy czterema uniwersytetami z krajów EESE (Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej), które prowadzą różne programy studiów magisterskich dotyczące gospodarki surowcowej:

• Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie (Polska): Wydział Górnictwa Geoinżynierii | Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska
• Uniwersytet w Miszkolcu (Węgry): Wydział Nauk o Ziemi i Inżynierii Wydział Inżynierii Materiałowej
• Uniwersytet w Zagrzebiu (Chorwacja): Wydział Górnictwa, Geologii i Inżynierii Ropy Naftowej
• Politechnika Wrocławska (Polska): Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii

Celem projektu MOBI-US jest wzmocnienie obecnych oraz powstanie nowych sieci uniwersyteckich programów studiów magisterskich związanych z surowcami poprzez stworzenie programów nauczania uwzględniających mobilność studentów między uczelniami partnerskimi ESEE. Struktura sieci może być zilustrowana na przykładzie puzzli: każdy program magisterski ma swoją specjalizację, której może brakować lub która może być mniej rozwinięta, czy w pewien sposób związana z programem nauczania uniwersytetu partnerskiego. Wykorzystując możliwości mobilności studentów, programy ich uczelni macierzystych mogą być uzupełnione specjalizacjami uniwersytetu partnera i na odwrót (projekt planuje wykorzystanie mobilności edukacyjnej studentów w obu kierunkach). Utworzona sieć programów studiów magisterskich umożliwi studentom realizację jednego semestru studiów w uczelni partnerskiej. Nauka na uniwersytecie partnerskim, na specjalizacji zbliżonej do studiowanej w uczelni macierzystej będzie możliwa przy użyciu tzw. „okna mobilności”.

GENEZA PROJEKTU

Jak wskazano w EIT RIS ESEE Education Concept Note (EIT RM, 2018), programy edukacyjne związane z surowcami w regionie ESEE są uważane za mniej skuteczne w porównaniu z programami zachodnioeuropejskimi. Jedną z przyczyn tej nierówności jest mniej intensywna współpraca między uniwersytetami, a przemysłem oraz słabszy rozwój umiejętności miękkich – takich jak komunikacja, kreatywność, nauka, praca w grupie czy wrażliwość międzykulturowa. Kolejną kwestią jest słaba ogólna współpraca między instytucjami ESEE. Bliższe więzi, lepsze zrozumienie i intensywniejsza współpraca pomogłyby wydobyć te programy z ich odizolowanej pozycji i zwiększyć ich konkurencyjność. W związku z tym, ważnym zaleceniem EIT RawMaterials skierowanym do uniwersytetów w tym regionie, jest zamiast tworzenia nowych programów, dążenie do poprawy już istniejących, poprzez ich grupowanie i aktualizację.

Celem projektu MOBI-US jest poszerzenie oferty programowej studiów związanych z surowcami w regionie ESEE przy użyciu mobilności edukacyjnej studentów. Sieć mobilności będzie oparta na programach, które istnieją i są sprawdzone w praktyce, bo bazują na kilkudziesięcioletnim doświadczeniu w nauczaniu. Zamiast tworzyć nowe wspólne programy, projekt ma na celu ulepszenie już istniejących, czasem odizolowanych programów magisterskich. Współpraca między partnerskimi instytucjami może stworzyć możliwość dodania nowej – opcjonalnej specjalizacji (której obecnie nie ma w ofercie, lub jest mało rozwinięta) do oryginalnego programu, dzięki czemu poszerzy się paleta edukacyjna danego kraju.

DOCELOWI ODBIORCY

• STUDENCI – Głównymi beneficjentami sieci MOBI-US będą ci studenci, którzy studiują na specjalizacji, dla której przewidziana jest ścieżka mobilności. Dzięki skorzystaniu z „okna mobilności” studenci uzyskają określone kompetencje zawodowe, które są mniej rozwinięte w ich programie macierzystym. Ponadto studenci uzyskają kilka miękkich umiejętności i kompetencji, które są cenne na całym świecie, takich jak: wrażliwość międzykulturowa, kreatywność, praca w grupie i doskonalenie profesjonalnego słownictwa angielskiego.
• UNIWERSYTETY – Sieć mobilności poprawi lokalne programy studiów magisterskich związanych z gospodarką surowcową, w których uwzględnione zostaną nowe specjalizacje; ponadto dzięki dodanym jednostkom programowym realizowanym w języku angielskim, poprawie ulegnie również ich internacjonalizacja. W konsekwencji nastąpi wzmocnienie współpracy między partnerami oraz podwyższenie konkurencyjności między uniwersytetami ESEE.
• PRZEMYSŁ – MŚP z sektora surowców mogą przyjmować dobrze wyszkolonych, zmotywowanych młodych inżynierów o określonych kompetencjach zawodowych rozwiniętych dzięki skorzystaniu z sieci mobilności. Firmy te, w przeciwieństwie do firm międzynarodowych, nie mogą sobie pozwolić na finansowanie szkoleń wewnętrznych, dlatego sieć MOBI-US może być dla nich skutecznym narzędziem do szkolenia specjalistów. Drugą korzyścią dla MŚP jest to, że studenci zapisani na jedną ze ścieżek mobilności będą mieli wyżej wymienione miękkie umiejętności, które pozwolą im dopasować się do potrzeb firmy i zaprezentować dobre wyniki pracy. Trzecią korzyścią dla branży jest to, że docelowi studenci, a tym samym przyszli dobrze wyszkoleni specjaliści, przejdą specjalne szkolenie prowadzone w języku angielskim bez opuszczania regionu ESEE podczas studiów.

RÓWNOWAGA FINANSOWA

Poważnym ograniczeniem dla zorganizowanych programów mobilności pomiędzy uniwersytetami we wschodniej i zachodniej części Unii Europejskiej jest duża różnica w kosztach utrzymania. Z drugiej strony poziomy cen w krajach uczelni partnerskich są zbliżone.

Planuje się, iż finansowanie zorganizowanej mobilności będzie odbywać się w ramach umów partnerskich Erasmus + KA103. Stypendium Erasmus + powinno pokryć dodatkowe koszty utrzymania studenta, wynikłe z faktu realizacji semestru nauki w uczelni partnerskiej, które student będzie musiał pokryć w okresie mobilności.

Jednym z celów krajowych planów rozwoju szkolnictwa wyższego jest również wsparcie sieci uniwersytetów posiadających zorganizowaną sieć mobilności w regionie ESEE. Przykładem jest węgierska strategia szkolnictwa wyższego, w której warunkiem akredytacji nowego programu edukacyjnego jest posiadanie przez niego w ofercie zorganizowanej opcji mobilności.

Projekt oczekuje również dodatkowego wsparcie sieci mobilności od partnerów przemysłowych, ponieważ będą mogli oni rekrutować inżynierów lepiej wyspecjalizowanych w niektórych dziedzinach, które są rzadkie lub nieobecne w danym kraju. W przypadku MŚP, a nawet większej firmy, potencjalną inwestycją byłoby wsparcie jednego semestru studenta, aby uzyskać dobrze wyszkolonego specjalistę, który dołączy do kadry pracowniczej po ukończeniu studiów.